( پتروشیمی نوری )

مقدمه

شرکت پتروشیمی نوری به عنوان چهارمین و همچنین بزرگترین تولید کننده مواد آروماتیکی در ایران از جمله طرح های استراتژیک برنامه 5 ساله سوم شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران بوده است که در حال حاضر از جمله مجتمع های زیرمجموعه شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس(هلدینگ خلیج فارس) قرار دارد.

این مجتمع به عنوان یکی از بزرگترین تولید کننده های محصولات آروماتیکی در جهان با ظرفیت اسمی 4/5 میلیون تن در سال به صورت رسمی در تیرماه 1386 افتتاح شده و تاکنون درحال فعالیت و تولید می باشد.

موقعیت جغرافیایی شرکت

این مجتمع در زمینی به مساحت 61 هکتار در حاشیه شمالی خلیج فارس به فاصله 280 کیلومتری از مرکز استان بوشهر در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در بندر عسلویه واقع شده است.

جایگاه شرکت در صنعت

سهامداران

شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس سهامدار اصلی شرکت می‌باشد.

محصولات شرکت

ترکیب فروش

نمودار فوق ترکیب مبلغی فروش محصولات را نشان میدهد. بر اساس مبلغ فروش برش سبک و برش سنگین بیشترین وزن را دارند اما برای مشخص شدن اهمیت هر کدام از محصولات در سبد فروش شرکت، سهم هر کدام از محصولات در سود ناخالص آورده شده است.

سهم محصولات در ایجاد ارزش افزوده

همانطور که در جدول فوق مشاهده میشود، برش سنگین، پارازایلین و رافینیت بیشترین ارزش افزوده را برای شرکت ایجاد میکنند. البته بعضی از محصولات فرعی نیز با زیان تولید میشوند.

برش سنگین، پارازایلین، ارتوزایلین و نفتای سبک بیشترین حاشیه سود ناخالص را دارند.

فروش صادراتی

در سال 97 حدود 55 درصد فروش شرکت صادراتی و در شش ماهه سال جاری، این مقدار  به 50 درصد کاهش یافته است.

روند مقدار فروش

نمودار فوق روند مجموع مقدار فروش محصولات را نشان میدهد. اما اگر بخواهیم محصول پارازایلین را به عنوان محصول اصلی شرکت در نظر بگیریم، روند مقداری این محصول در سال‌های 96 و 97 کاهشی بوده و در سال 97 به کمترین مقدار در 5 سال اخیر نیز رسیده است ( حدود 270 هزار تن در سال 97 )  که البته دلیل آن را میتوان تعمیرات اساسی ( اورهال ) در سال 97 دانست. در سال 98 تولید این محصول بهبود یافته و در مجموع نه ماهه به 685 هزار تن در سال رسیده است که مقدار تولید نیز در سال‌های اخیر بی سابقه بوده است.

روند مبلغ فروش

فروش شرکت روند افزایشی داشته و در سال 98 با افزایش حدود 70 درصدی، مبلغ حدود 24 هزارمیلیارد تومانی را محقق کرده است.

روند نرخ فروش

در نمودار فوق، صرفا روند متوسط نرخ فروش نشان داده شده است، لذا بخشی از این نرخ تحت تاثیر ترکیب فروش می‌باشد. نرخ فروش محصولات شرکت رابطه تنگاتنگی با نرخ نفت دارد که در ادامه نمودار مرتبط، آورده شده است.

مقایسه نرخ نفت و نرخ پارازایلین

در نمودار فوق، روند نرخ پارازایلن فوب، عنوان نماینده ای از محصولات شرکت، در مقایسه با نرخ نفت برنت از ابتدای شهریور ماه سال 98 آورده شده است. ارتباط نرخ این دو، در نمودار به خوبی مشاهده می‌شود.

در حال حاضر با توجه به افت شدید در قیمت نفت، نرخ محصولات نیز روند کاهشی داشته‌اند. به عنوان مثال نرخ پارازایلین از حدود 600 دلار در اسفند ماه به حدود 400 دلار در فرودین ماه کاهش یافته است.

لازم به ذکر است، نرخ‌های فروش شرکت در فرودین ماه، با توجه به شوک نفتی، به طور متوسط با کاهش 47 درصدی همراه بوده‌اند.

روند سودآوری

سودآوری شرکت روند افزایشی داشته و در سال 97 به حدود 2،100 میلیارد تومان رسیده است. شرکت در نه ماهه سود حدود 2،700 میلیارد تومانی ( 9038 ریال به ازای هر سهم ) محقق کرده است.

حاشیه سود ناخالص

حاشیه سود ناخالص در سال 97 به کمترین مقدار، یعنی حدود 7 درصد،کاهش یافته است. اختلاف حاشیه سود ناخالص و حاشیه سود خالص نشان‌دهنده وجود سایر اقلام با اهمیت در صورت سود و زیان شرکت می‌باشد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.

با توجه به گزارش‌های فصلی شرکت حاشیه سود ناخالص در سه ماهه اول سال جاری 10 درصد و در سه ماهه دوم و سوم 20 درصد افزایش یافته که در بخش بهای تمام شده به آن خواهیم پرداخت.

هزینه عمومی اداری فروش

این هزینه در سال های گذشته در حدود 3 درصد فروش بوده است. این نسبت در سال 97 به دلیل تغییر مدل فروش  به دلیل تحریم از FOB به CFR به حدود 5 درصد افزایش یافته است.

سایر درآمدها

افزایش سایر درآمد‌ها در سال 97، ناشی از شناسایی سود تسعیر ارز به مبلغ 1،800 میلیارد تومان می باشد این در حالیست که سود ناخالص شرکت در سال 97 حدود 1،000 میلیارد تومان بوده است.

بهای تمام شده

حدود 95 درصد بهای تمام شده شرکت مربوط به مواد مستقیم می‌باشد.

مواد مستقیم

ماده اولیه مصرفی شرکت مربوط به میعانات گازی می‌باشد که سهم حدود 90 درصدی در بهای تمام شده فروش دارد. شرکت عمده میعانات گازی خود را از پارس جنوبی و مقداری را از پارسیان تامین میکند. بنزین پیرولیز را نیز از پتروشیمی جم تامین میکند.

طبق رویه افشا شده توسط شرکت، نرخ میعانات دریافتی از پارس جنوبی بر اساس 95 درصد فوب خلیج فارس و دلار نیما تعیین می‌شود.  در ادامه نمودار نرخ میعانات گازی آورده شده است.

روند نرخ میعانات گازی

در نمودار فوق روند نرخ میعانات گازی پارس جنوبی در مقایسه با قیمت نفت برنت آورده شده است ( بر اساس دلار در هر بشکه ) آورده شده است. همانطور که مشاهده میشود، نرخ میعانات در یک روند نزولی از حدود 68 دلار در هر بشکه به حدود 9 دلار کاهش یافته است.

****** نرخ میعانات گازی دریافتی در سه ماهه دوم و سوم با تخفیف 25 درصدی دریافت شده است که با توجه به وزن حدود 90 درصدی در بهای تمام شده تاثیر قابل توجهی بر عملکرد شرکت داشته است. لازم به ذکر است، این موضوع تا کنون افشا نشده است.

مفروضات کارشناسی سود

کارشناسی 98 :

• با توجه به گزارش‌های ماهانه، شرکت در سال 98، مبلغ فروش حدود 24 هزار میلیارد تومانی را محقق کرده است.
• برای برآورد مقدار مصرف مواد از ضریب مقدار مصرف، و برای نرخ مواد از نرخ های موجود در سه ماهه پایانی در سال 98 و متوسط نرخ دلار استفاده شده است.
• لازم به ذکر است، نرخ میعانات گازی در سه ماهه چهارم، بر اساس رویه مشابه فصل دوم و سوم سال 98 در نظر گرفته شده است.

کارشناسی 99 :

• مقدار تولید و فروش مشابه سال 1398
• نرخ فروش محصولات بر اساس متوسط نفت 40 دلار و دلار 16،000 تومانی برای سال 99 در نظر گرفته شده است.
• مقدار مصرف مواد بر اساس ضرایب مصرف، نرخ میعانات گازی بر اساس نفت 40 دلار و دلار 16،000 تومانی در نظر گرفته شده است.
• لازم به ذکر است، نرخ میعانات گازی برای سال 99، بر اساس رویه مشابه فصل دوم و سوم سال 98 در نظر گرفته شده است. در صورتی که نرخ میعانات 95 درصد فوب با شرکت محاسبه شود، سود 99 به شدت افت خواهد کرد.

سود و زیان

با توجه به مفروضات ذکر شده، سود حدود 16،789 ریالی برای سال 98 و 12،537 ریالی برای سال 99 برآورد میشود با توجه به قیمت‌های فعلی سهم ( حدود 9،600 تومان ) پی به ای در محدوده 6.5 واحدی قرار دارد.

تحلیل حساسیت

در جدول فوق، حساسیت سود هر سهم در ازای تغییر در نرخ دلار و نرخ نفت و بر مبنای مفروضات 99، نشان داده شده است.

*لازم به ذکر است، احتمال انحراف در این داده ها وجود دارد و نباید به عنوان معیار محاسبات کارشناسی قرار گیرد. بلکه تنها در چارچوب مفروضات بیان شده قابل استفاده است.

نکات مهم

*حاشیه سود ناخالص شرکت در سال 97، حدود 7 درصد، در سه ماهه اول سال 98 در حدود 10 درصد و در سه ماهه دوم و سوم در حدود 20 درصد بوده است.

**شرکت میعانات گازی را بنابر برآنچه در گزارشات خود افشا کرده است بر اساس 95 درصد میانگین وزنی قیمت‌های واقعی فروش تمامی قراردادهای فوب مدت‌دار میعانات گازی صادراتی پارس جنوبی طی ماه تحویل میگیرد. اما آنچه باعث بهبود حاشیه سود ناخالص شرکت در سه ماهه دوم و سوم شده کاهش شدید در نرخ میعانات دریافتی می‌باشد. لازم به ذکر است نرخ های سه ماهه دوم و سوم اختلاف حدود 25 درصدی با میانگین نرخ‌های فوب نشان میدهد که تاکنون هیچگونه شفاف‌سازی در مورد آن صورت نگرفته است. تداوم این روند، بر سودآوری شرکت تاثیرگذار خواهد بود.

*** شرکت در سال 97 حدود 1000 میلیارد تومان سود ناخالص و حدود 1800 میلیارد تومان سود ناشی از تسعیر ارز داشته است.

هزینه لجستیک: این هزینه در سال 97 به دلیل تغییر مدل فروش  به دلیل تحریم از FOB به CFR می‌باشد.

**** مهمترین موضوعی که میتواند سود‌ برآوردی فوق را تحت تاثیر قرار دهد، تغییر در رویه دریافت میعانات گازی نسبت به سه ماهه دوم و سوم می‌باشد.

تاریخ تحلیل : اردیبهشت 1399

تحلیلگر : مجید فرزانه